Danas, 29. marta 2025. godine, svet je svedok dva fascinantna i nesvakidašnja događaja—delimičnog pomračenja Sunca i jedinstvenog planetarnog poretka. Ovi astronomski fenomeni privlače pažnju naučnika, astronoma, kao i ljubitelja nebeskih prizora širom Srbije i sveta.
Vreme pomračenja u Srbiji
Pomračenje će početi u 12:50 po lokalnom vremenu, dostići svoj maksimum u 14:43, i završiti se u 16:13. Ovaj period od skoro tri i po sata omogućava da se posmatranje organizuje u različitim vremenskim intervalima.
Geografska vidljivost
Pomračenje će biti delimično vidljivo u Srbiji, sa najboljim uslovima posmatranja u severnim i zapadnim delovima zemlje. Najveća zaklonjenost Sunca, do 93%, zabeležiće se u delovima severoistočne Kanade, Grenlanda, Islanda i Severne Evrope.
Kako posmatrati pomračenje
Za bezbedno posmatranje preporučuje se korišćenje specijalnih naočara za pomračenje ili adekvatnih filtara. Direktno gledanje u Sunce bez zaštite može prouzrokovati trajna oštećenja vida.
Jedinstveni položaj planeta
Takođe danas je i sam položaj planeta redak događaj. Astronomski gledano, današnja konfiguracija može biti jedinstvena u smislu međusobnih aspekata planeta i njihovih tačnih pozicija prema Zemlji.
Današnji poredak planeta donosi poseban harmoničan balans u Sunčevom sistemu:
- Merkur i Venera nalaze se u sazvežđu Riba, u neposrednoj blizini Sunca.
- Mars se nalazi u sazvežđu Raka.
- Jupiter i Uran su smešteni u sazvežđu Bika, pružajući priliku za posmatranje teleskopom.
- Saturn i Neptun nalaze se u sazvežđu Riba, dok je Neptun vidljiv samo uz napredne optičke uređaje.
- Pluton prelazi iz sazvežđa Jarca ka Vodoliji, udaljen u spoljnim delovima Sunčevog sistema.
Astronomski gledano, ovakva precizna konfiguracija planeta može se dogoditi vrlo retko, potencijalno samo jednom u milion godina, zbog različitih orbitalnih perioda svake planete.
